Welke achternaam mag een kind in Nederland hebben volgens de wet?

Nieuwe wet: dubbele achternaam sinds 1 januari 2024

Met ingang van 1 januari 2024 is in Nederland de mogelijkheid ingevoerd om een kind een dubbele achternaam te geven, bestaande uit de achternamen van beide ouders – bijvoorbeeld Jansen De Vries of De Vries Jansen. Deze mogelijkheid geldt maximaal twee namen en wordt zonder koppelteken geschreven.

• De regeling geldt bij geboorte van het eerste kind op of na 1 januari 2024.
• De gekozen achternaam geldt vervolgens ook voor alle volgende kinderen van hetzelfde ouderpaar.

Keuzemogelijkheden

Ouders kunnen kiezen uit de volgende opties:

• Alleen de achternaam van vader (of duomoeder)
• Alleen de achternaam van moeder
• De combinatie: vader + moeder in een volgorde naar keuze
• De combinatie: moeder + vader 

De keuze gebeurt bij erkent­enis (voor ongehuwde ouders) of bij geboorteaangifte (voor gehuwde of geregistreerde partners), al vóór of op het moment van aangifte. Als ouders geen keuze maken, bepaalt de wet de naam: bij huwelijk of partnerschap is dat automatisch de achternaam van de vader; bij niet-gehuwd/ge­registreerd partnerschap: de achternaam van de moeder.

Overgangsregeling en oudere kinderen

Kinderen die geboren zijn tussen 1 januari 2016 en 31 december 2023, komen mogelijk in aanmerking om met terugwerkende kracht een dubbele achternaam te krijgen. Ouders kunnen dit tot 31 december 2024 aanvragen bij de gemeente. Ruim 19 000 gezinnen maakten hier gebruik van; 8 780 kinderen kregen zo in 2024 een dubbele achternaam. Voor deze oudere kinderen geldt dat de keuze (achteraf) ook geldt voor eventuele volgende kinderen uit dezelfde relatie.

Belangrijke voorwaarden bij keuze

• Één van beide ouders moet ten minste de Nederlandse nationaliteit hebben.
• Beide ouders moeten persoonlijk aanwezig zijn bij de naamskeuze; machtiging is niet toegestaan.
• Naamskeuze is gratis voor pasgeborenen, maar de overgangsregeling voor oudere kinderen kan kosten met zich meebrengen (€ 75 voor het eerste, € 50 voor volgende kinderen).

Wijzigen van de achternaam later

Eenmalig kunnen ouders — in bepaalde situaties, zoals huwen of geregistreerd partnerschap ná geboorte — opnieuw een naamskeuze doen via de gemeente. Als de naamskeuze definitief is vastgelegd, blijft deze gelden tot het kind 5 jaar is; daarna kan via Justis (met toestemming van beide ouders, eventueel rechter) een achternaamswijziging worden aangevraagd, bijvoorbeeld als gezinssamenstelling verandert.

Heb je nog vragen over uitzonderingen, erkenning, adoptie of specifieke procedures? Laat het gerust weten!